متن سند توافق آتش بس بین اسرائیل و حماس؛ آزادی رفت و آمد مردم در غزه بدون محدودیت خواهد بود
تبادل اسرا ۴۲ روز طول می‌کشد / ۳۳ اسیر اسرائیلی اعم از زنده یا مرده آزاد می‌شوند / اسرائیل به ازای هر زن یا کودک آزاد شده توسط حماس، ۳۰ زن و کودک فلسطینی را آزاد خواهد کرد / به ازای هر نظامی زن آزاد شده توسط حماس، اسرائیل ۵۰ زندانی فلسطینی را آزاد می‌کند / مبادله کلیه اجساد بین دو طرف پس از تعیین محل و شناسایی آنها انجام می‌شود / بازسازی ۳ تا ۵ساله غزه تحت نظارت مصر، قطر و سازمان ملل است
توافق چهارشنبه شب اسرائیل و حماس برای آتش بس و تبادل اسرا شامل سه مرحله با هدف پایان دادن به جنگ در غزه است.
این توافق که با میانجیگری قطر، آمریکا و مصر انجام شد و از روز یکشنبه ۱۹ ژانویه (۳۰ دی) اجرا خواهد شد، بیشتر به مکانیسم فردی مرحله اول که ۴۲ روز به طول می‌انجامد و طی آن ۳۳ اسیر اسرائیلی (اعم از زنده و یا جسد آنها) آزاد می‌شوند، مربوط می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فلسطینی «معا»،هدف تحت عنوان «اصول کلی موافقتنامه بین طرفین اسرائیلی و فلسطینی در غزه در مورد تبادل اسرا و برقراری آتش بس پایدار» به شرح زیر تعریف شد:
همه اسرای اسرائیلی، اعم از زنده و مرده که توسط مقاومت اسیر شده اند، آزاد می‌شوند و در مقابل اسرائیل با آزادی تعداد اسیران فلسطینی که در مورد آنها توافق می‌شود، موافقت کرد.
مبادله در روز آتش بس، روزی که در توافقنامه به عنوان «روز اول» مشخص شده است آغاز خواهد شد.
اسرائیل و حماس همچنین بر آماج آتش بسی که به چهار هدف، «آتش بس دائمی»، «خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه»، «بازسازی غزه»، «بازگشایی گذرگاه‌ها و تسهیل حرکت اشخاص و حمل و نقل کالا منجر می‌شود، توافق کردند.
مفاد توافق طبق سه مرحله به شرح زیر است:
مرحله اول (۴۲ روز):
توقف موقت عملیات نظامی دو طرف و عقب نشینی ارتش اسرائیل به سمت شرق از «مناطق پرجمعیت در امتداد مرز در تمام مناطق نوار غزه از جمله وادی غزه (محور نتساریم).
توقف موقت تردد هوایی (نظامی و نظارتی) در نوار غزه به مدت ۱۰ ساعت در روز و ۱۲ ساعت در روزهایی که در آنها مبادله اسرا انجام می‌شود.
بازگشت آوارگان به محل زندگی خود و خروج از وادی غزه.
و در روز هفتم (پس از آزادی هفت نفر از اسیران اسرائیلی)، نیروهای ارتش اسرائیل به طور کامل از جاده ساحلی الرشید به سمت شرق تا جاده صلاح الدین عقب نشینی می‌کنند.
اسرائیل متعهد شد که پایگاه‌ها و تاسیسات نظامی خود را در این منطقه به طور کامل از بین ببرد و بدین ترتیب بازگشت آوارگان به محل سکونت (بدون حمل سلاح) آغاز خواهد شد. آزادی رفت و آمد مردم در تمامی مناطق نوار غزه بدون محدودیت و ورود کمک‌های بشردوستانه از روز اول بدون محدودیت خواهد بود.
در روز بیست و دوم، نیروهای اسرائیلی از مرکز نوار غزه (به ویژه محور نتساریم در شرق جاده صلاح الدین تا منطقه واقع در امتداد مرز) عقب نشینی خواهند کرد و پایگاه‌ها و تاسیسات نظامی به طور کامل برچیده می‌شوند.
از روز اول، کمک‌های بشردوستانه مجاز خواهد بود (۶۰۰ کامیون در روز از جمله ۵۰ کامیون سوخت که ۳۰۰ دستگاه آن مربوط به شمال نوار غزه است). این شامل سوخت مورد نیاز برای راه اندازی نیروگاه تولید برق و تجهیزات تجاری و عمرانی مورد نیاز برای آوار برداری و بازسازی و راه اندازی بیمارستان می‌شود.
تبادل اسرا:
حماس ۳۳ اسیر اسرائیلی را آزاد خواهد کرد (زنان غیر نظامی و سرباز)، کودکان (زیر ۱۹ سال و نه سرباز)، بزرگسالان (بیش از ۵۰ سال)، غیرنظامیان بیمار و زخمی.
در مقابل، اسرائیل تعدادی از اسرای فلسطینی را آزاد خواهد کرد. با در نظر گرفتن لیست‌های ارائه شده توسط حماس بر اساس اولویت دستگیری آنها، رژیم اسرائیل به ازای هر زن یا کودک آزاد شده توسط حماس، ۳۰ زن و کودک فلسطینی را آزاد خواهد کرد.
همچنین بر اساس فهرستی که حماس بر اساس اولویت دستگیری آنها ارائه کرده است، به ازای آزادی هر اسرائیلی سالخورده و مریض از سوی حماس، اسرائیل ۳۰ زندانی بزرگسال و بیمار (که تا ۱۵ سال از اسارت آنها باقی مانده است) را آزاد می‌کند.
به ازای هر نظامی زن آزاد شده، اسرائیل ۵۰ زندانی فلسطینی را آزاد می‌کند (۳۰ زندانی در حال گذراندن حبس ابد و ۲۰ نفر دیگر در حال گذراندن مجازات‌های تا ۱۵ سال زندان).
این موضوع مشمول فهرست‌هایی است که حماس ارائه می‌کند، به جز فهرست مورد توافق. تعداد اسرای فلسطینی (حداقل ۱۰۰ نفر) که در مرحله دوم مورد بحث قرار خواهد گرفت. تعدادی از آنها آزاد شده و به خارج یا غزه تبعید خواهند شد.
مکانیسم تبادل اسرا بین دو طرف در مرحله اول:
حماس در روز اول سه غیرنظامی اسرائیلی و در روز هفتم چهار غیرنظامی دیگر را آزاد خواهد کرد. پس از آن، حماس هر هفت روز سه اسیر اسرائیلی را آزاد خواهد کرد که از زنان شروع می‌شود.
تصمیم گرفته شد که تمامی اسرای زنده اسرائیلی پیش از اجساد آزاد شوند و حماس در هفته ششم در ازای آزادی تعداد توافق شده اسرای فلسطینی در زندان‌های رژیم اسرائیل، تمامی اسرای باقی مانده در این مرحله را آزاد خواهد کرد. این آزادی همزمان و بر اساس لیست‌های ارائه شده از سوی حماس انجام می‌شود.
تا روز هفتم، حماس اطلاعاتی درباره تعداد اسرای اسرائیلی که در این مرحله آزاد خواهند شد، ارائه خواهد کرد.
اسرائیل در هفته ششم (پس از آزادی «هشام السید» و «افرا منگیستو» که به مجموع ۳۳ اسیر اسرائیلی می‌پیوندند)، ۴۷ زندانی را که مجدداً دستگیر شده‌اند، از قرارداد شالیط (نام اسیر اسرائیلی است) آزاد می‌کند.
اگر تعداد اسرای زنده اسرائیلی که قرار است در این مرحله آزاد شوند به ۳۳ نفر نرسد، با بازگرداندن اجساد آن دسته‌ها، این تعداد تکمیل می‌شود و در مقابل، اسرائیل در هفته ششم تمام زنان و کودکان (زیر ۱۹ سال و غیرجنگجو) که پس از ۷ اکتبر در نوار غزه دستگیر شده بودند را آزاد می‌کند.
اسرائیل متعهد شد که فلسطینیان آزاد شده را به همین اتهامات مجدداً بازداشت نکند و مبادرت به بازگرداندن اسرای آزاد شده فلسطینی برای گذراندن باقیمانده دوران محکومیت نخواهد کرد.
همچنین توافق شد که فلسطینیان آزاد شده ملزم به امضای هیچ سندی به عنوان شرط آزادی نباشند.
دو طرف توافق کردند که گشایش مبادله اسرای فوق به عنوان مبنایی برای گشایش تبادل در مرحله دوم معامله در نظر گرفته نشود.
حداکثر تا روز شانزدهم، مذاکرات غیرمستقیم بین دو طرف برای توافق بر سر شرایط اجرای مرحله دوم به ویژه موارد مربوط به گشایش تبادل اسرا آغاز خواهد شد.
مذاکرات تا پایان هفته پنجم این مرحله تکمیل و توافق خواهد شد.
سازمان ملل متحد، آژانس‌های آن و سایر سازمان‌ها به ارائه خدمات بشردوستانه در تمام مناطق نوار غزه ادامه خواهند داد.
بازسازی زیرساخت‌ها (برق، آب، فاضلاب، ارتباطات و جاده‌ها) در سراسر نوار غزه و آوردن مقدار توافق شده تجهیزات لازم برای دفاع مدنی (نهادهای امداد رسان) آغاز شود.
تسهیل ورود تدارکات و ملزومات برای اسکان آوارگانی دانلود اپلیکیشن سایت سیب بت که در جنگ خانه‌های خود را از دست داده اند. حداقل ۶۰ هزار کاروان و ۲۰۰ هزار چادر وارد خواهد شد.
پس از آزادی تمامی نظامیان زن اسرائیلی، تعدادی از مجروحان حماس تعیین می‌شوند تا برای مداوا به گذرگاه رفح بروند. علاوه بر این، تعداد مسافران، بیماران و مجروحان از طریق گذرگاه رفح افزایش می‌یابد و محدودیت‌های سفر برداشته می‌شود و تردد کالا و تجارت از سر گرفته می‌شود.
اتخاذ تدابیر و برنامه‌های لازم برای بازسازی همه جانبه منازل، تاسیسات غیرنظامی و زیرساخت‌های غیرنظامی تخریب شده در طول جنگ و حمایت از قربانیان تحت نظارت تعدادی از کشورها و سازمان‌ها از جمله مصر، قطر و سازمان ملل متحد آغاز می‌شود.
تمامی اقدامات در این مرحله یعنی آتش بس نظامی تا زمانی که مذاکرات بر سر شرایط اجرای آن ادامه داشته باشد، در مرحله دوم نیز ادامه خواهد داشت.
در این توافقنامه تصریح شده است که قطر، آمریکا و مصر تمام تلاش خود را برای اطمینان از ادامه مذاکرات غیرمستقیم تا زمانی که دو طرف بتوانند در مورد شرایط اجرای مرحله دوم به توافق برسند، به کار خواهند بست.
مرحله دوم (۴۲ روز):
آتش بس دائمی (توقف عملیات نظامی و کارهای تجاوزکارانه به شکل منظم) اعلام و قبل از تبادل اسرا آغاز خواهد شد.
در این توافق آمده است: ما در اینجا درباره همه اسرای اسرائیلی زنده باقی مانده صحبت می‌کنیم، در ازای آزادی تعدادی از اسرای فلسطینی در اسرائیل. در این مرحله خروج کامل ارتش اسرائیل از نوار غزه انجام خواهد شد.
مرحله سوم (۴۲ روز):
مبادله کلیه اجساد بین دو طرف پس از تعیین محل و شناسایی آنها.
اجرای طرح بازسازی ۳ تا ۵ساله نوار غزه شامل مسکن، تاسیسات شهری، زیرساخت‌های غیرنظامی و حمایت از قربانیان تحت نظارت کشورها و سازمان‌ها از جمله مصر، قطر و سازمان ملل متحد آغاز می‌شود.
بازگشایی گذرگاه‌های مرزی و تسهیل تردد افراد و کالاها.
محمد بن عبدالرحمان آل ثانی نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر چهارشنبه شب به وقت محلی (دوحه قطر) از موفقیت تلاش ها برای توقف آتش بس در غزه خبر داد و اعلام کرد: طرف های فلسطینی و اسرائیلی با توافق آتش بس در نوار غزه موافقت کردند.
نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر افزود: با موافقت طرف های مذاکره کننده، کار برای تکمیل ابعاد اجرایی این توافق امشب ادامه دارد.
وی افزود: اجرای توافق از روز یکشنبه ۱۹ ژانویه آغاز می شود و بر اساس توافق، حماس ۳۳ گروگان را در ازای آزادی اسرای فلسطینی آزاد خواهد کرد.
در پی حمله حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) اسرائیل در واکنش به این اقدام جنگ ویرانگری را علیه ساکنان نوار غزه به راه انداخت که بر اثر آن، افزون بر ویرانی‌های عظیم و قحطی مرگبار بیش از هزاران فلسطینی که بیشتر آنها زن و کودک هستند، کشته و زخمی شدند.
آژادی مروان برغوثی و پیکر یحیی سنوار چه می شود؟
در اسناد منتشر شده نام و سرنوشت دو چهره ی شاخص فلسطینی غایب است. یکی از این نام ها مروان برغوثی می باشد. هر بار با مطرح شدن احتمال آزاد شدن گروهی از زندانیان فلسطینی در اسرائیل، نام مروان برغوثی از رهبران زندانی جنبش فتح مطرح می‌شود. در ماه های گذشته هر بار که احتمال توافق در میان بود حماس علیرغم آگاهی از مخالفت اسرائیل روی آزادی برغوثی پافشاری می کرد و نام وی را در صدر فهرست زندانیانی که باید آزاد شوند می نشاند. حال روشن نیست آیا برغوثی مشمول توافق می شود و یا نه. برغوثی گزینه قابل قبول همه فلسطینیان به شمار می رود. چهره غایب دوم و شناخته شده تر از برغوثی که حالا دیگر زنده نیست یحیی سنوار رهبر حماس می باشد که روز پنجشنبه ۲۶ مهرماه به دست سربازان اسرائیلی در منطقه رفح، واقع در جنوب نوار غزه، کشته شد. از آن زمان پیکر خونین سنوار در اختیار اسرائیل است و در تازه ترین اظهار نظر روزنامه جروزالم‌پست در گزارشی نوشت: یک منبع آگاه روز دوشنبه ۲۴ دی‌ماه تاکید کرد که اسرائیل با تحویل جسد یحیی سنوار به حماس، به عنوان بخشی از توافق آزادی گروگان‌های اسیر این گروه فلسطینی، موافقت نخواهد کرد.
مروان برغوثی که اسرائیل با مبادله وی مخالف است، سال ۲۰۰۲ در یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست نوشت: «با وجود آن که من و جنبش فتح که به آن تعلق دارم، با هرگونه حمله و هدف گرفتن غیرنظامیان در داخل اسرائیل، همسایه آینده‌مان مخالف هستیم اما این حق را برای خود محفوظ می‌دانم که از خودم محافظت کنم، در برابر اشغال کشورم به دست اسرائیل مقاومت کنم و برای آزادی خودم بجنگم.»
او نوشت: «من همچنان به دنبال هم‌زیستی مسالمت‌آمیز میان کشورهای مساوی و مستقل اسرائیل و فلسطین، مشروط بر عقب‌نشینی کامل از سرزمین‌های اشغالی سال ۱۹۶۷ هستم… صادقانه بگویم، ما از این که همواره مقصر ناسازگاری اسرائیلی‌ها شناخته شویم، در حالی که برای اجرای قوانین بین‌المللی تلاش می‌کنیم، خسته شده‌ایم.»